Τρίτη 24 Ιουλίου 2012

Μια φλεγόμενη κοινωνία με κοιμώμενη συνείδηση...

Εδώ και καιρό έχω άρνηση για τις ειδήσεις και την επικαιρότητα, πώς να το πω, αρνούμαι να μαυρίζει η ψυχή μου και να μιζεριάζω. Διαβάζω ή ακούω τα απολύτως απαραίτητα και η σχέση μας σταματά εκεί. Προτιμώ να ηρεμώ, να ακούω μουσική, να κάνω ωραίες βόλτες, να βλέπω ανθρώπους που μου φτιάχνουν τη διάθεση, να επιδίδομαι σε μαγειρικές δημιουργίες και να διαβάζω υπέροχα βιβλία.
Μία μικρή γεύση ήταν το "Graffito", "Ο αφανισμός του Νίκου" και "Ο άνθρωπος που έτρωγε πολλά". Θα σας πρότεινα ακόμη, το "Η πτώση" του Καμύ, αλλά μ' αυτή τη ζέστη θα ήταν σχεδόν πράξη αυτοκτονίας των εγκεφαλικών σας κυττάρων. Από Σεπτέμβρη όμως, έχετέ το υπ' όψιν.
Προχθές -για την ακρίβεια χτες τα ξημερώματα, γιατί έχω κι αυτή την ιδιοτροπία να διαβάζω τις μικρές ώρες της ημέρας, που η πλάση ησυχάζει- τελείωσα το δεύτερο βιβλίο που διάβασα από Παύλο Μάτεσι. Το όνομα αυτού "Μύρτος"(Εκδόσεις Καστανιώτης -όπως και τα παραπάνω).
Ένα βιβλίο για την επαρχιακή κοινωνία του 1940, λίγο πριν ο Άξονας μας βάλει στο πολεμικό παιχνίδι.
Άνθρωποι γεμάτοι ελαττώματα, που θεωρούν εαυτούς τέλειους κι αλάθητους, εντεταλμένους τιμωρούς και δικαστές των πάντων. Όλοι ευαγγελίζονται το Αγαθό -όπως γράφει κι ο συγγραφέας- μα είναι φορείς του μεγαλύτερου Κακού.
Ενδεδυμένοι την αθωότητα, τη "θυσία" και την υποτιθέμενη αξιοπρέπεια-που μόνο αυτό δεν είναι- επιδίδονται σε εγκλήματα, ανήθικες πράξεις και δημιουργούν μια κόλαση πεπεισμένοι πως θα περάσουν την πόρτα του παραδείσου. Οι άμεσα εμπλεκόμενοι κάνουν επιτυχώς τους ανήξερους, μα συνωμοτικά όλοι γνωρίζουν, απλώς αποφασίζουν να το αποσιωπήσουν. Η μικρή κοινωνία αρέσκεται στα κουτσομπολιά και στην καταβαράθρωση των τοπικών αρχόντων, χωρίς ωστόσο, να κάνει το παραμικρό για να αλλάξει το τοπίο.
Δύο ηλικιωμένα αδέρφια παρακολουθούν ευλαβικά όσα διαδραματίζονται στο απέναντι σπίτι. Μοιχεία, συζυγικές συνευρέσεις, διαπληκτισμοί, τις επισκέψεις που έχουν και καθετί που συμβαίνει, ακόμη κι όταν επικριτικά σχολιάζουν τάχα σκανδαλισμένοι.
Ο Μύρτος είναι το εγγόνι τους, γεννήθηκε κοιμώμενος και μέχρι τα 8 του χρόνια δεν έχει ξυπνήσει. Όλοι πιστεύουν πως δεν αντιλαμβάνεται όσα συμβαίνουν όσο βρίσκεται στο λήθαργό του, αλλά ο Μύρτος θα ξυπνήσει όταν το κακό κορυφωθεί, όταν επιτέλους βγει στο φως, όταν βγει από το απέναντι αρχοντικό και φανεί στην κοινωνία αναγκάζοντάς την να ξεγυμνωθεί κι εκείνη. Τότε, όταν όλοι θα δείξουν ποιοι είναι και το κακό φτάσει στο ζενίθ κάνοντας τους υπερόπτες να κρυφτούν, ο Μύρτος θα ξυπνήσει, θα ξέρει όσα έχουν γίνει, θα σώσει τους αθώους, θα κάψει την πηγή της αρρώστιας και θα φύγει προς το άγνωστο.
Μέχρι, όμως, να συμβεί αυτό, μια οικογένεια θα έχει ξεδιπλώσει τη νοσηρότητα των σχέσεων, των παθών, του μυαλού των μελών της. Μια ανατριχίλα που άλλοτε είναι φόβος, άλλοτε αηδία, άλλοτε ορμητκός πόθος κι άλλοτε όλα μαζί, συνονθύλευμα ενός ψεύτικου καθωσπρεπισμού που καταλήγει σε πρωτόγονα ένστικτα, χωρίς λογική και συναίσθημα.
Ζήλεια. Ο πατέρας ζηλεύει, μισεί πια, το γιο του, η μητέρα ζηλεύει τον σύζυγο κι έχει μια περίεργη άποψη για τα αισθήματα μίας μάνας προς το γιο της. Η κόρη γεννήθηκε ανάπηρη, δεν έχει συναίσθηση της πραγματικότητας, η μητέρα της αηδιάζει, δεν την αντέχει, αλλά πρέπει να δείχνει ότι νοιάζεται.
Ένας ευνούχος υπηρέτης ξέρει τα πάντα για τους κυρίους του, φροντίζει να είναι ο τέλειος υπηρέτης για το συμφέρον του, αλλά όλο αθωότητα ρίχνει τις μπηχτές του για να υπενθυμίζει πως ξέρει πολλά, τα πάντα καλύτερα.
Γιατί ευνούχος; Γιατί κάποτε, μικρό παιδί ακόμη, έκανε κάτι που δεν θα έκανε ποτέ ένα παιδί και τιμωρήθηκε. Η εγχείρηση έγινε από τους μοναχούς στο κοντινό μοναστήρι. Ο πατέρας του τον έδωσε στην οικογένεια του θύματος ως υπηρέτη χωρίς μισθό για επανόρθωση. Ποιος ήταν, όμως, το θύμα;
Ο γιος της οικογένειας, ωστόσο, είναι πια 20 ετών και ήρθε η ώρα να κάνει επιτέλους σεξ για πρώτη φορά. Ο πατέρας του τον στέλνει με έναν υπηρέτη στο πορνείο της περιοχής και μάλιστα στην ίδια πόρνη με του ίδιου. Αυτό το γεγονός και η συχνότητα με την οποία επισκέπτεται το μέρος ο γιος θα κάνουν τον πατέρα του έξαλλο από θυμό και ζήλεια. Ανταγωνίζεται το παιδί του στα ερωτικά επιτεύγματα.
Τότε είναι που θα δει κρυφά μια 16χρονη κοπέλα, αρκετά προκλητική και χωρίς αίσθηση κινδύνου και συνεπειών και θα την κυνηγήσει λυσσασμένα για να κάνει σεξ μαζί της. Όχι, όχι έρωτα, δεν έχει να κάνει με συναισθήματα, μόνο με ορμές. Μία επιβεβαίωση του ανδρισμού του. Και θα το κάνει.
Μόνο που αυτή τη μικρή δεν θα την κάνει μόνο ερωμένη του, αλλά και νύφη του... Κι η συνέχεια θα είναι καταιγιστική κι ολέθρια.
Τα υπόλοιπα-κι είναι πολλά- μπορείτε να τα μαθετε διαβάζοντας το βιβλίο. Αυτό ήταν μόνο μία μικρή γεύση του νοσηρού σύμπαντος που ζουν οι ήρωες του βιβλίου. Ήρωες που κατακρημνίζονται, αν κι άλλοι φεύγουν σαν ποντικοί να γλιτώσουν.
Ο "Μύρτος"είναι ένα από τα ωραιότερα μυθιστορήματα που έχω διαβάσει, ζωντανές εικόνες, συναίσθημα που μεταδίδεται, ιδιαίτερη σκιαγράφηση μιας κοινωνίας που σιγοβράζει, μια υποδειγματική ηθογραφία των ανθρώπων της επαρχιακής κοινωνίας και της εποχής στην οποία αναφέρεται. Η "αθώα" Ελλάδα που κρύβει τη βρωμιά κάτω από το χαλί για να μη φαίνεται, αλλά κάποτε θα σηκώσουμε το χαλί κι αυτό που κρύβεται από κάτω θα μας τρομάξει κι ίσως μας πνίξει.
Η ατμόσφαιρα του βιβλίου είναι κάπως βαριά μεν, λόγω του θέματος, αλλά φτάνοντας στο τέλος νιώθεις πως η λύτρωση έρχεται για να αποκατασταθεί η ισορροπία του κόσμου, έστω κι αργά...