Τρίτη 5 Σεπτεμβρίου 2023

Τα καλοκαίρια ως ευφημισμός

ⓒΑλέξανδρος Αβραμίδης - Reuters

Τη δεκαετία του '90 που μεγάλωνα, πολύ πριν μπουν στην καθημερινότητά μας τα κινητά, το ίντερνετ, τα social media, οι φτηνές αεροπορικές εταιρείες, τα all-inclusive ξενοδοχεία-γίγαντες, αλλά ακόμη και το μετρό, (αναφέρομαι στην εποχή που δεν υπήρχε καν η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου και για να περάσεις από Πελοπόννησο στην δυτική Στερεά και στην Ήπειρο, έπρεπε να πάρεις το φεριμπότ, ω ναι), το καλοκαίρι είχε μια πολύ διαφορετική έννοια.

Δεν ήταν όλα υπέροχα ή εύκολα ακόμη και για ένα παιδί που δεν έχει τις ανησυχίες των ενηλίκων, υπήρχαν πάρα πολλά προβλήματα, αλλά δύο και πλέον δεκαετίες μετά, διαπιστώνουμε όλες και όλοι πως μέσα στα χρόνια χάθηκαν και αυτά που έκαναν το καλοκαίρι κάτι που άξιζε να περιμένεις. Δεν πρόκειται για το πέπλο νοσταλγίας που εξαφανίζει τα άσχημα. Και φωτιές και ναυάγια και συντριβές αεροπλάνων και ελικοπτέρων και θανάτους γνωστών κι αγνώστων και καταστροφικούς σεισμούς και την περίφημη εξάρθρωση της 17Ν σε απευθείας σύνδεση έχουμε να θυμόμαστε από τότε.

Η διαφορά ίσως να είναι ο καταιγιστικός ρυθμός των αποκαρδιωτικών, απογοητευτικών, καταστροφικών γεγονότων, το ότι αυτά έρχονται σωρευτικά σε μια -σχεδόν- 15ετία που έχει κλονίσει και υποβαθμίσει με τρομακτικό τρόπο την καθημερινότητα, την ποιότητα ζωής μας, το όποιο αίσθημα ασφάλειας και σταθερότητας υπήρχε. Αυτή η διαρκής αγωνία για όλα, για το πώς θα βγει η μέρα, η εβδομάδα, ο μήνας, για το πώς θα πληρωθούν λογαριασμοί ενώ κάθε μέρα αλλάζουν και εμφανίζονται νέες, αυξημένες χρεώσεις, για το ποιες άλλες περικοπές μπορούν (ή δεν μπορούν) να γίνουν, για το ότι πρέπει να είμαστε/παραμείνουμε υγιείς, γιατί αν συμβεί κάτι σ' εμάς ή στους αγαπημένους μας δεν θα μπορούμε να ανταπεξέλθουμε οικονομικά και δεν θα έχουμε-ουν την περίφημη δωρεάν περίθαλψη που χρειαζόμαστε, αλλά η οποία δεν (υπο)στηρίζεται από εκεί που -και όπως- πρέπει. Κι αυτές είναι μόνο μερικές εκφάνσεις αυτής της αδιάκοπης αγωνίας και του άγχους που έχουν καταλήξει πια υπαρξιακά.

Μέσα σε αυτά τα καθημερινά πρακτικά, που είναι πάντα παρόντα, έρχονται και προστίθενται δυστυχήματα (ο φετινός Μάρτιος ήταν από τους πιο μαύρους), περιβαλλοντικές καταστροφές που στο όνομα της κλιματικής κρίσης (την οποία εμείς, ως ανθρωπότητα, αλλά κυρίως η ολιγωρία και απραξία των κυβερνήσεων παγκοσμίως προκάλεσε) προσπαθούν να κρύψουν τις τεράστιες ευθύνες των αρμόδιων, οι οποίες αφορούν το παρόν, αλλά φτάνουν και σε βάθος χρόνου· ενώ το μόνο που αφήνουν πίσω τους είναι στάχτη και πραγματική, ολοκληρωτική καταστροφή. 

Σκάνδαλα υποκλοπών, το περίφημο "gentrification" (ο υποτιθέμενος εξευγενισμός) και η "ανάπτυξη" που έχει κάνει αφόρητο και απλησίαστο το κέντρο της Αθήνας και όλα τα ανεξέλεγκτα υπερ-τουριστικοποιημένα μέρη της χώρας, νομοσχέδια που περνούν στα ψιλά εν μέσω πολυήμερων πυρκαγιών σε έναν ολόκληρο νομό και αφορούν το τί εγκαταστάσεις μπορούν να γίνουν σε καμένες περιοχές, ατυχήματα και δυστυχήματα που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχε στο ελάχιστο η οργάνωση και οι δικλείδες ασφαλείας που επιβάλλονται, πλημμύρες που δεν θα είχαν συμβεί εάν είχαν προστατευθεί αρχικά τα δάση και εν συνεχεία, αν είχαν γίνει όλες οι προβλεπόμενες εργασίες από τους φορείς (δήμους και περιφέρειες) όταν και όπως έπρεπε· ανεκτίμητης αξίας χλωρίδα-πανίδα, σοδειές, κτηνοτροφικές μονάδες και ιδιοκτησίες ανθρώπων κατεστραμμένες, ισοπέδωση εργασιακών δικαιωμάτων, λαϊκισμός και ακροδεξιές-ρατσιστικές-συνωμοσιολογικές κορώνες για να μετακυλήσουν τις ευθύνες σε φανταστικούς εχθρούς, κάνοντας την εκπεσούσα κοινωνία μας ακόμη χειρότερη. 

Δεν ξέρω για εσάς, αλλά προσωπικά, δεν έχω αποθέματα αισιοδοξίας, ελπίδας, ψυχικής αντοχής. Εξαντλήθηκαν μαζί με την αδιαφορία των ιθυνόντων, με την απανθρωποποίησή μας (ή να πω αποκτήνωση;*), με τους 44-45 βαθμούς Κελσίου επί μέρες, που οι ειδικοί λένε πως μπορεί να ήταν και το πιο δροσερό καλοκαίρι της υπόλοιπης ζωής μας, με την παντελή απουσία έστω και λίγης ησυχίας στο εργοτάξιο στο οποίο έχει μετατραπεί η Αθήνα σε δρόμους και οικοδομικά τετράγωνα· με τις πυρκαγιές παντού γύρω και τους εξουθενωμένους και τραυματισμένους πυροσβέστες, τις στάχτες και την αποπνικτική μυρωδιά καμένου που μπαίνει ακόμη και από σφραγισμένα παράθυρα, το μαύρο και τη νεκρή φύση, στα οποία δεν πρέπει να συνηθίσουν τα μάτια, ούτε και το μυαλό· με τους νεκρούς μετανάστες που κάηκαν ζωντανοί στο δάσος προσπαθώντας να πάνε κάπου καλύτερα απ' όπου έφευγαν και δεν θα τους αναγνωρίσει κανείς· με τους αυτόκλητους "πολιτοφύλακες" και την ακροδεξιά που βρίσκει διαρκώς έδαφος· με τον νεαρό μαυρόγυπα στο καμένο δάσος της Δαδιάς που προσπαθεί ν' αναγνωρίσει τη φωλιά, το σπίτι του (ένα απειλούμενο είδος που σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη υπάρχει μόνο στον Έβρο και πιθανώς, 1-2 ζεύγη του στον Όλυμπο). 

Ζούμε σε μια μίζερη (ναι, αυτή είναι η κατάλληλη λέξη) αναμονή για κάτι καλύτερο, το οποίο πολύ θα ήθελα να έρθει, αλλά η άρνησή μας να κάνουμε συντονισμένα και από τα πάνω κάτι γι' αυτό και αντ' αυτού συνηθίζουμε ότι έτσι είναι και δεν γίνεται τίποτα, δεν αφήνει πολλά περιθώρια.

Δεν είναι πια και πολύ καλο-καίρια, τα καλοκαίρια μας.


Υ.Γ. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, όταν γράφονταν τα παραπάνω, ένας άνθρωπος πνιγόταν στο λιμάνι του Πειραιά, καθώς δύο εργαζόμενοι του Blue Horizon τον έσπρωξαν στη θάλασσα για να μην επιβιβαστεί και τον άφησαν αβοήθητο να πνιγεί, χωρίς να κάνουν απολύτως τίποτα. 

*Ναι, τελικά, αποκτήνωση ήταν η σωστή λέξη.