Κυριακή 22 Ιουλίου 2018

Μάνος Ελευθερίου, 80 χρόνια δημιουργίας (αρκούν;)


Κοντά μια δεκαετία πριν, ο καθηγητής μας στο εργαστήριο ραδιοφώνου του τμήματος και τότε αναπληρωτής διευθυντής ειδήσεων στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ, Μιχάλης Κυριακίδης, μας είχε πάει να επισκεφθούμε το Ραδιομέγαρο για να δούμε από κοντά τις εγκαταστάσεις του ραδιοφώνου. Περνώντας από τους διαδρόμους και κοιτώντας με αγνή, αυθόρμητη και αδηφάγα περιέργεια τις πόρτες που ανοιγόκλειναν, τα γραφεία, τον εξοπλισμό, τα στούντιο, βλέπουμε ξαφνικά μπροστά μας, να κάθεται δίπλα σε μια πόρτα (στούντιο ή γραφείου, θα σας γελάσω), σε ένα σκαμπό, χαμογελαστός και ήρεμος, ο Μάνος Ελευθερίου. 
Χαιρετήθηκαν με τον καθηγητή μας, τον οποίο ρώτησε ποιοι-ες είμαστε και αφού εκείνος του εξήγησε, χαμογέλασε, μας ρώτησε αν μας αρέσει το ραδιόφωνο και μετά τις δειλές ή ενθουσιώδεις απαντήσεις, μας ευχήθηκε καλή σταδιοδρομία. 
Θυμάμαι ακόμη τη στιγμή που τον είδα, απολύτως πραγματικό και σε απόσταση μερικών βημάτων και τον ενθουσιασμό με τον οποίο ψιθύρισα στη φίλη μου "μπροστά μας είναι ο Μάνος Ελευθερίου, ο ποιητής!"


Ακολούθησαν μερικές φορές ακόμη, μέσα στα χρόνια, που τύχαινε να τον συναντώ σε παραστάσεις ή παρουσιάσεις βιβλίων, πάντα χαμογελαστό και ευγενή σε κάθε βλέμμα με το οποίο διασταυρωνόταν το δικό του. 
Μία από τις τελευταίες ήταν το φθινόπωρο του 2016, στο "Poems 'n' Crimes" των εκδόσεων Γαβριηλίδη, όπου παρουσίαζε (και τί πραγματική κι ανέλπιστη τιμή!) την πρώτη ποιητική συλλογή ενός νέου ποιητή, του Τάσου Θεοτόκη. Η γενναιοδωρία στα λόγια, αλλά και στον τρόπο του, η ενθάρρυνση προς τον νέο ποιητή (αλλά και εν γένει τους νέους), η γλυκύτητα, η σεμνότητα, ο αυτοσαρκασμός και το λεπτό, αν και οξύ, χιούμορ του, ο μαγικός τρόπος του να "γκρεμίζει" τον φόβο -αλλά όχι τα πρόσωπα και τις έννοιες- απέναντι στα αριστουργήματα, τους ανεπανάληπτους ποιητές, τις ιερές μορφές που χαρακτήρισαν την ποίηση και διαμόρφωσαν τον κόσμο, απέδειξαν εκ νέου γιατί αυτός ο άνθρωπος κατάφερε να γίνει τόσο αγαπητός σε τόσους πολλούς ανθρώπους. Όλοι-ες έχουμε σιγοτραγουδήσει τους στίχους του, κάποιοι προχώρησαν και στην μη μελοποιημένη ποίησή του, άλλοι στην πεζογραφία του και κάποιοι άλλοι τον ακολουθούσαν ως πιστοί ακροατές στις ραδιοφωνικές του εκπομπές.

Ο Μάνος Ελευθερίου έφυγε από τη ζωή σήμερα το πρωί, 22 Ιουλίου 2018, από καρδιακή ανακοπή, μετά από μία σοβαρή επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε, αφήνοντας ένα κενό που, όσο κοινότοπο κι αν ακούγεται σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι πράγματι δυσαναπλήρωτο. Πλήρης ημερών και έργων μεν, αλλά με πολλά ακόμη που θα μπορούσε να μας χαρίσει με την παρουσία και το ανήσυχο πνεύμα του.

Έχει γράψει υπέροχα, δυνατά, τραγούδια που έγιναν κτήμα όλων μας ("Μαλαματένια λόγια", "Ποιος τη ζωή μου", "Άλλος για Χίο τράβηξε" κλπ), αλλά εγώ θα αγαπώ πάντα λίγο περισσότερο αυτό:
Τάνια Τσανακλίδου- Τυχαίες συναντήσεις (μουσική Γιάννης Σπανός, στίχοι Μάνος Ελευθερίου)

*Η πολιτική κηδεία του θα γίνει την Τρίτη 24 Ιουλίου, στις 12μμ, στο Α' Νεκροταφείο.