Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013

"Θα βάλει φωτιά και θα αναχωρήσει. Για πού;"* Παύλος Μάτεσις (1933-2013)

              
Δεν ξέρω πώς να ξεκινήσω, μερικές φορές αυτό που νιώθεις δεν βρίσκει τις κατάλληλες λέξεις να εκφραστεί. Σήμερα το πρωί, 20 Ιανουαρίου 2013, έφυγε από τη ζωή ο Παύλος Μάτεσις. Ήταν 80 ετών. Εδώ και δύο χρόνια νοσηλευόταν σε ιδιωτική κλινική για αποθεραπεία έπειτα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο το 2010 κατά τη διάρκεια μιας θεατρικής παράστασης. Τί ειρωνεία! Ένας θεατρικός συγγραφέας που λάτρευε το θέατρο κι αυτό ήταν ο λόγος που ξεκίνησε η σχέση του με τη συγγραφή, σε μια θεατρική αίθουσα ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση και του στέρησε την ικανότητα του λόγου. Δυστυχώς, δεν μπόρεσε να επανέλθει κι ειλικρινά, πιστεύω πως ένας άνθρωπος με το δικό του ταλέντο είχε πάρα πολλά να πει και να γράψει, που θα πρέπει να ήταν μαρτυρικό να μην μπορεί να το κάνει.
Η γραφή του Παύλου Μάτεσι μπήκε πολύ πρόσφατα στη ζωή μου, αλλά ήταν κεραυνοβόλος έρωτας. Λάτρεψα τον τρόπο που έγραφε, τις εικόνες που δημιουργούσε, την λεπτή ειρωνεία αποδομώντας την σοβαροφάνεια των χαρακτήρων, έπαιζε μ' αυτούς, δεν φοβόταν την ασχήμια που κρύβουν μέσα τους οι άνθρωποι, γιατί αποτυπώνοντάς την δημιουργούσε κάτι σημαντικότερο της ομορφιάς. Παρήγε αλήθεια, ουσία, τέχνη, μια φανταστική αναπαράσταση της πραγματικότητας, διαχρονικότητα και την απόδειξη ότι οι άνθρωποι παραμένουμε ζώα με άγρια ένστικτα, αλλά και κατάφωρη υποκρισία.
Φεύγει από τη ζωή αφήνοντας βιβλία που αγαπήθηκαν μέσα από τα αλγεινά αισθήματα που προκάλεσαν στους αναγνώστες τους, αυτό θα πει ταλέντο. Ο Παύλος Μάτεσις δεν είναι ένας άνθρωπος που ξέρω ή που μπορώ να πω πως ξέρω, είναι εκείνος, όμως, που μ' έκανε να χαμογελάσω διακρίνοντας αυτή την αριστοτεχνική του ειρωνεία προς τους χαρακτήρες του πίσω από τις λέξεις αυτών. Ο συγγραφέας που στη μέση της όγδοης δεκαετίας της ζωής του έγραψε κάτι τόσο σουρεαλιστικό και πρωτοποριακό, όπως το Graffito, που δεν πιστεύω πως θα κατάφερνε το εν δέκατο αυτού νεότερός του.
Σήμερα νιώθω μια βαθιά θλίψη, χωρίς να μπορώ να εξηγήσω γιατί τόσο έντονη, από τη στιγμή που τα βιβλία του υπάρχουν, μπορώ να τα διαβάσω όλα και ειδικά, αφού δεν τον γνώρισα ποτέ προσωπικά. Είναι ένα συναίσθημα επιφορτισμένο με τον θαυμασμό, τον σεβασμό και την απεριόριστη εκτίμηση στο ταλέντο του που μας κάνουν να πιστεύουμε στην αθανασία των ανθρώπων. Η συνειδητοποίηση πως η μνήμη και το έργο θα μείνουν, αλλά οι άνθρωποι όχι, όσο κι αν τους θαυμάζεις είναι που πονά περισσότερο.
Μία συνέντευξη του Παύλου Μάτεσι στην Σοφία Τσιλιγιάννη το 2002 είναι κάτι μηδαμινό μπροστά στην αξία του, για να μπούμε λίγο στον κόσμο του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα και μυθιστοριογράφου.

Αφιέρωμα στον Παύλο Μάτεσι- Εκπομπή "Οι Έλληνες" ΝΕΤ (2002)

Άρθρα για εκείνον και συνεντεύξεις του:

* "Μύρτος" (2004) εκδ. Καστανιώτη